29 May 2009

Che Hakkında Bilinmeyen 10 Şey

Che hakkında şimdiye kadar belki de yüzlerce şey okumuş ve duymuşsunuzdur. Sosyalist Küba’nın kurucusu ünlü devrimci Che Guavera günümüzün en ünlü siyaset ikonlarından biri olduğunu hakkında yazılan çizilen hatta giyilenlerle göstermektedir. Converse marka ayakkabılara ile basılan sureti ile bu şöhret onu yıllarca savaştığı vahşi kapitalizmin bir oyuncağı haline getirdi desek çok da yanlış olmaz. Biz de bu ünlü ikon hakkında bilinmeyen ya da az bilinen maddeleri toparlayıp bir liste hazırladık. Keyifle okumanız dileğiyle…

 

1-) Che Guavera: İsim değil artık marka

437px-cheg1951.jpg-tm

“Che Guevara” adını seven ya da sevmeyen herkesin kabul ettiği bir gerçek var ki o da bu ismin artık bir marka halini aldığı gerçeği. İşin bir diğer tarafı ise bu ismin Che’nin gerçek adı olmayışı. Asıl adı Teniente Ernesto Guevara olan bu ünlü devrimciye marka olacak adı veren ise yoldaşlarından Antonio Nico López’dir. Arkadaşları Ernesto Guevara’ya el Che yani “ahbap” “arkadaş”  diye hitap ederken herhalde böyle olsun istememişlerdi. Latin âdetlerine göre aile ismini de eklendiğinde Che’nin tam adı Teniente Ernesto Che Guevara de La Serna oluyor. Bir kahraman için oldukça uzun bir isim.

 

2-) Küba’yı Kurtaran Adam Kübalı mı?

chefamily.jpg-tm

Hakkında az çok bilgi sahibi olanları çok da şaşırtmayabilir ama Küba uğruna savaşan Che, aslında İrlanda asıllı bir Arjantinli bir ailenin oğludur. Ailesi Küba’dan davet gelse de Küba vatandaşlığına geçmek istememişler. Hatta Che’nin babası oğlu için “damarları İrlandalı asilerin kanı ile dolu olduğu unutulmamalı” demiştir. Elbette en büyük savaşını ırk ayrımına karşı veren bir insanın milliyeti de çok önemsemesi abesle iştigal olurdu.

 

3-) Kokmuş Devrimci

Che Guevara, sıkı bir rugby oyuncusuymuş. Devrimci Che Guevara'nın rugby oynadığı yıllarda kendisine “fuser” lakabı takılmış. Aşırı saldırgan oyun tarzı nedeniyle verilen, azgın, kudurmuş anlamına gelen ‘’el furibundo’’ sözcüğü ile annesinin soyadı olan ‘’serna’’dan oluşturulmuş bir isimdir. Arjantin’de adına kurulmuş bir rugby takımı vardır.

4-) Amerika Gezisi

Che’nin geçmişte ve günümüzde en büyük düşmanı olan Amerika’ya bir seyahat yaptığını biliyor muydunuz? 1964’te Birleşmiş Milletler için bir konuşma yapmak üzere Amerika’nın New York eyaletine giden Che burada siyahi vatandaşlara karşı yürütülen ırkçı davranışları kınaya bir konuşma yapmış ve bu konuşma itina ile saklanmış.

 

5-) Doktor Che

che72

Şavaşçılığa kadar entelektüelliği ile de dikkat çeken Che Guavara Haziran 1953’te alerjiler üzerine yaptığı çalışması ile doktor olmuştur. Arkeolojiye merakı nedeniyle dünyayı gezerken sık sık şahit olduğu, çağının en öldürücü hastalığı olan cüzzam ve tedavisi hakkında uzun yıllar çalışmalarda bulunmuştur. Bu nedenle olsa gerek Küba’da sağlık hizmetlerine çok önem verilmektedir. 73 ülkede toplam 36 bin 578 Kübalı doktor ve sağlık görevlisinin çalıştığı bilinmektedir. Hatta 9 Ekim 1967'de kurşuna dizen infaz mangasındaki bir Bolivyalı askerin Kübalı doktorlarca tedavi edildiği ortaya çıkmıştır. Ülkemizde de sevilen şairimiz Sunay Akın Che’nin bu özelliği Dr. Che isimli şiiri ile ölümsüzleştirmiştir.

Dünya böylesine güzel
olur muydu yine
diplomasını çerçeveleyip
para kazanma derdine
düşseydi Dr. Che
yüreğini dağlara asmak yerine

 

6-) Satranç Takıntısı

Che Guevara’nın büyük zevklerinden biri de arkadaşları ile satranç oynamakmış hatta bunu biraz takıntı haline bile getirmiş. Yerel satranç turnuvalarına da katılan Che, oynarken hamlelerinin ardından tutku ile sevdiği şiir okurmuş.

 

7-) Aile Babası Che

340x.jpg-1-tm

Hayal etmesi biraz zor ama Che aynı zamanda bir aile babası… İlk eşi Hilda Gadea’dan olan ilk çocuğunu 15 Şubat 1956 kucaklayan Che, ikinci eşi Aleida March’tan dört çocuk sahibi daha oldu. Yukarıdaki ilk fotoğrafta eşi Aleida March ve 4 çocuğu ile aile pozu veren Che’yi, ikinci fotoğrafta ise oğlu Camilo’yu görüyorsunuz.

 

8-) Aziz Ernesto

610x.jpg-tm 19289-statue2-la-higuera-del-che-bolivia

Guevara’nın Küba'da bir aziz gibi olduğunu duymak sanırım sizi pek şaşırtmaz ama durum biraz daha abartılı aslında. Arjantin’de doğduğu şehir olan Rosario’da her yerde devasa heykelleri bulunmakta ve okula giden çocuklar her sabah “Che gibi olacağız” diyerek güne başlamaktadır. Bolivyalı Hristiyan çiftlik çalışanları tarafından aziz ilan edilan Che’ye her gün dualar edilip adaklar adanmaktadır. Katolik Kilisesi’nin bu durumdan bir hayli rahatsız olduğunu söylemeye gerek yoks anırım.

 

9-) Elleri Kesik Devrimci

mn-guevara.jpg

39

8 Ekim 1967’de Bolivya Özel Harekât Birliği tarafından Quebrada del Yuro kanyonunda devriye gezerken kuşatılıp yaralı olarak yakalan Che, ertesi gün kurşuna dizilerek idam edilmiş ve askerî bir doktor tarafından elleri kesilmiştir. Parmak izi alınarak saklanan ellerin akıbeti belli değildir. Efsane devrimcinin ölümünü tüm dünyaya duyurmak için Valle Grande'ye götürülen cesedinin fotoğraflarını çektiler. Fotoğraflar efsaneyi daha da büyüttü. Parçalanmış cesedinden dolayı And dağlarının köylüleri ona 'El Cristo de Valle Grande' (Valle Grande'nin İsa'sı) dediler.

 

10-) İronik İkon

che-warhol

Şimdilerde her objenin üstüne basılarak bir pazarlama yöntemi haline gelen Che ikonu aslında Kübalı ünlü fotoğraçı Alberto Korda tarafından 5 Mart 1960 tarihinde La Coubre patlamasında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninde çekmiştir. Çekildikten 7 yıl sonra yayımlanan bu fotoğraf bir ikon haline gelerek 20. yüzyılın simgesi haline gelmiştir. Fotoğrafın alakasız ürünler üzerinde basılmasını istemeyen fotoğrafçı Korda, 2000 yılında ünlü Rus içki markası Sminoff’a dava açmış ve 50.000 dolar tazminat kazanmıştır. Bu parası Küba sağlık sistemine bağışlayan Korda, "Eğer Che yaşasaydı o da aynısını yapardı" demiştir.

0 yorum:

Yorum Gönder

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More

 
Design by Free WordPress Themes | Bloggerized by Lasantha - Premium Blogger Themes | Grocery Coupons